"რუსეთი იგებს მარცვლეულის გლობალურ ომს" - ამ სათაურით politico ვრცელ სტატიას ავრცელებს.

როგორც სტატიაშია ნათქვამი, მასობრივმა საპროტესტო გამოსვლებმა აიძულა ევროკავშირის მთავრობები ვარშავიდან პარიზამდე, წასულიყვნენ უზარმაზარ დათმობებზე ფერმერებთან, რამაც კიევი რუსეთის სრულმასშტაბიანი შემოჭრის შემდეგ, პოლიტიკურად დააზარალა. ამ ყველაფერმა კი სარგებელი კრიზისის მთავარ შემოქმედს, რუსეთის პრეზიდენტს, ვლადიმერ პუტინს მოუტანა.

ფერმერების საპროტესტო გამოსვლებმა ევროპის ქვეყნებში, მასშტაბური სახე მიიღო.  ისინი დარწმუნებული არია, რომ იაფი უკრაინული პროდუქცია მათი გასაჭირის ბრალია. მასობრივმა საპროტესტო გამოსვლებმა აიძულა ევროკავშირის მთავრობები ვარშავიდან პარიზამდე, წასულიყვნენ უზარმაზარ დათმობებზე ფერმერებისთვის, კიევის პოლიტიკური კავშირები კი, მის დასავლელ პარტნიორებთან ყველაზე მეტად შეასუსტა ბოლო ორი წლის განმავლობაში, რას უკრაინაში რუსეთი შეიჭრა და ომი დაიწყო. 

კრიზისის ნამდვილი გამომწვევი სწორედ რუსეთია. მთავარს მიზეზს, რის გამოც ევროკავშირის ფერმერები წელს საკუთარ საქონელს ვერ ყიდიან, არაფერი აქვს საერთო უკრაინასთან და მის უზარმაზარ სოფლის მეურნეობის სექტორთან. სამაგიეროდ, ეს არის რუსეთი, რომლის რეკორდულმა ექსპორტმა განაპირობა მოსავლის ფასები და რის გამოც ფერმერები ყველგან ზარალდებიან.

"რუსეთი იყენებს სურსათის ექსპორტს, განსაკუთრებით ხორბლის ექსპორტს, როგორც რბილი ძალის ფორმას", - აცხადებს კეიტლინ უელსი, სტრატეგიული და საერთაშორისო კვლევების ცენტრის სურსათისა და წყლის უსაფრთხოების გლობალური პროგრამის დირექტორი, რომელიც უკრაინის ხარჯზე რუსეთის მიერ გლობალურ სოფლის მეურნეობის ბაზრებზე რუსეთის მზარდი დომინირების შესახებ ბოლო ნაშრომის თანაავტორია.

უკიდურესად ხელსაყრელი ამინდის დახმარებით, რუსეთმა ბოლო ორი წლის განმავლობაში ხორბალი უპრეცედენტო რაოდენობით მოიყვანა და მსოფლიო ბაზარზე იაფად გაყიდა.

ამან შეცვალა მარცვლეულის ფასების ბუმი და მიიყვანა ისინი ომამდელ დონემდე, რომელიც არაეკონომიურია ფერმერებისთვის პოლონეთის მსგავს ქვეყნებში. მათ კი ზარალში, თავის მხრივ, ომში მყოფი მეზობელი უკრაინა დაადანაშაულეს და უკრაინულ მანქანებს საზღვარზე გადასასვლელად გზა ჩაუკეტეს. 

მას შემდეგ, რაც რუსეთმა გაანადგურა გაეროს შუამავლობით განხორციელებული ინიციატივა უკრაინის შავი ზღვის გავლით პროდუქციის ექსპორტის აღდგენის შესაძლებლობის შესახებ, კიევმა მოახერხა საკუთარი უსაფრთხო საექსპორტო დერეფნის შექმნა - ზეწოლის უმეტესი ნაწილი სახმელეთო საექსპორტო მარშრუტებზე ევროკავშირის ტერიტორიაზე.

ფერმერების საპროტესტო აქციებმა კი, საფრთხე შეუქმნა პოლონეთის მყიფე კოალიციურ მთავრობას და აიძულა პრემიერ-მინისტრი დონალდ ტუსკი დაერწმუნებინა ევროკავშირის სხვა დედაქალაქები ბლოკში უკრაინული მარცვლეულის იმპორტის შეზღუდვის აუცილებლობაში - ბოლოს მოიპოვა საფრანგეთის პრეზიდენტის ემანუელ მაკრონის მხარდაჭერა. უკრაინის იმპორტზე მთელი ყურადღების გამო, ევროკავშირის რამდენიმე ქვეყანა აგრძელებს რუსული იაფი პროდუქციის გამოყენებას. რუსული მარცვლეულის რეგულარული მყიდველები არიან ესპანეთი, იტალია და საფრანგეთი.

პოლონეთის, ლატვიის, ლიტვის და სხვა აღმოსავლეთ ევროკავშირის ქვეყნების მოთხოვნით, ევროკომისია მზად არის განაახლოს ტარიფები რუსეთიდან იმპორტზე, რაც ფაქტობრივად გააორმაგებს ფასს და შეამცირებს მოთხოვნას. თუმცა, ბაზრის ანალიტიკოსები ამ ნაბიჯს ყურადღების გაფანტვად უფრო მიიჩნევენ, ვიდრე რეალურ გადაწყვეტად ევროპელი ფერმერების წინაშე არსებული რთული ეკონომიკური სიტუაციისთვის, თუ გავითვალისწინებთ ევროკავშირის ბაზრის შედარებით დაბალ წილს, რომელიც გამოწვეულია იმპორტით.

ანალიტიკოსების შეფასებით, იმის ნაცვლად, რომ ედაონ, თუ რა გავლენა შეიძლება ჰქონდეს უკრაინულ ან რუსულ იმპორტს ფერმერებზე, უკეთესი იქნება ევროკავშირის ქვეყნები დაეხმარონ უკრაინას საკუთარი სასოფლო-სამეურნეო პროდუქტების ექსპორტში, რათა თავიდან აიცილონ რუსეთის გლობალური დომინირება, განსაკუთრებით დაბალი შემოსავლის მქონე ქვეყნებში. კიევი თანახმაა. ”ჩვენ სერიოზულად უნდა მივიღოთ ეს კონცეფცია, რომ უკრაინა უნდა დაბრუნდეს თავის ტრადიციულ ბაზრებზე მესამე ქვეყნებში, რათა შევიწიროთ რუსეთი,” - თქვა ქვეყნის სავაჭრო მაღალჩინოსანმა, ტარას კაჩკამ. 

ევროკავშირში პოლიტიკური არეულობის ფონზე, რუსეთმა დიდწილად მოახერხა საკუთარი თავისგან ყურადღების გადატანა, თავისი საოცარი ხორბლის ექსპორტის გადამისამართება მსოფლიოს სხვა რეგიონებში, სადაც იგი ცდილობდა გეოპოლიტიკური გავლენის შენარჩუნებას. გასული წლის განმავლობაში მოსკოვმა ასიათასობით ტონა უფასო მარცვლეული გაგზავნა აფრიკისა და აზიის ქვეყნებში, მოიწონა იქაური ავტორიტარული რეჟიმები და დაეხმარა მათ თავიდან აიცილონ სამოქალაქო არეულობები. პუტინის ელჩმა საგარეო საქმეთა საკითხებში სერგეი ლავროვმა ასევე მოაწერა ხელი მომგებიან შეთანხმებებს ბრაზილიასთან, მექსიკასთან და ლათინური ამერიკის სხვა ქვეყნებთან, რომელთა მოსავალი ამინდმა გაანადგურა.

მარცვლეულის სხვა მსხვილი ექსპორტიორებისგან განსხვავებით, მოსკოვი არ თამაშობს წესებით, ამიტომ არსებობს გრძელვადიანი რისკები რუსულ საქონელზე მზარდი დამოკიდებულების გამო - ამბობს ჯოზეფ სიგლე, აფრიკის სტრატეგიული კვლევების ცენტრის კვლევის დირექტორი. "რუსეთი აფრიკაში მხოლოდ ორ პროდუქტის მიწოდებას ახორციელებს: მარცვლეული და იარაღი", - თქვა მან.